Om Swastyastu
Om Awignamastu Ya Nama Sidhem
Risampun sewening asue tur ring makudang-kudang genah mautsaha
ngeruruh ilikita pemargi utawi lelintih Ida Betara Leluhur titiang wentene
iriki ring Kayubihi , malarapan antuk pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Ida
Raja Betara-Betari utaminnyane Ida Betara Kawitan lan Ida Betara Lelangit,
titiang pasemetonan Mahagotra Tirta Arum Puri Agung Kayubihi, prasida
ngemangguhin ilikita lelintih kewentenan titiang kadi mangkin jenek ring jagat
Kayubihi utawi duk dumum mewasta alas Pehebini
Mungguing daging ilikita lelintih puniki, boya medasar
antuk kekawian utawi carita sane tanpa dasar antuk sastra, nanging wantah
kapetik sakeng lepihan titel purana Ida RajaBangli duk nguni inggih punika
daging ketatwaning Puran Bumi Siangan utawi Bumi Siaga sane wenten ring Puri
Denpasar Bangli. Turmaning daging ilikita puniki sampun kadulurin antuk
ngewentenang kejantenan genah utawi napak tilas ring genah-genah utawi
desa-desa sane mapaiketan ring lelintih puniki.
Genah-genah sane mapaiketan ring pemargin leluhur titiang
sane kejantenang ring ilikita lelintih puniki minekadi jagat Sukawati utawi
sane dumun mewasta Alas Jerem, Jagat Petemon, Jagat Dehemulih utawi Demulih,
Jagat Katung, Jagat Bangklet, Peludu, Banua, Tuluk Biyu uatawi Tuluk Bayuh tur
Tamanbali utawi sane dumun mawasta Taman Magenda, jagat Pengowotan utawi sane
dumun mewasta Pengawetan miwah sane tiyosan.
Sane pinaka unteng tetujon titiang ngeruruh ilikita
lelintih Ida Batara Leluhur boya ja tios wantah mangdane titiang sareng sami
sahuninge rig dija titiang ngaturang
sembah subakti utaminnye ring Ida Betara Lelangit sane wenten paiketannyane
ring leluhur titiang bilih-bilih ring alit-alit utawi protisentanan titiang
sareng sami. Setios ring punika mangdane prasida uning ring daging piagem,
bisaman Ida Betara Lelangit, sane pacang anggen titiang titi pengancan ring
sejeronig ngemarginin keuripan kapugkur wekas.
Puniki ketatwaning Satrya Tirta Arum ring Tegal Arum tepining luah (Tukad) Melangit.
Wenten Sang meraga luih pradnyan ring yoga, weda lan mantra, sastra maluih , ngambekang yoga semadi . Ida mapuspata Ida Hyang Subali. Ida Hyang Subali ngeregepang sastra, yoga, tapa, semadi ring tengahing samudara ( taman ) lan angucaping ( nguncarang ) sastra ring Puncak Gunung Tohlangkir.
Kacarita ne mangkin Ida Betara ring Tirta Arum boya tios ida Sang Hyang Subali, Ida mayoga ring tengahing samudra (Taman ) lan Gunung Tohlangkir, Ida ngemedalang putra sane mapesengan Ida Sang Wisnu Jaya Kasuma utawi Ida Sang Kama Jaya utawi Ida Sang Angga Titra utawi Ida Sang Anom Bagus utawi Ida I Dewa Gede Anom.
Digelising carita Ida Sang Anom Bagus sampun Ida munggah jejaka andel ring among –amongan , geguleman kawigunan aksara maluih wisesa nata. Ida sampun antes alaki rabi , raris Ida kajangkepang alaki rabi ring putri sulung Ida Dalem Geglgel , Ida Dalem Sekar Ansana . Putrin Ida sane mapesengan I Dewa Ayu Dalem Mas Kuning.
Pada tulut asih pawiwahan Ida Sang Anom Bagus/ Ida I Dewa Gede Anom sareng I Dewa Ayu Dalem Mas Kuning , seantukan pawiwahan ida sampun polih panugrahan Ida Dalem Sekar Ansana, raris Ida Sang Anom Bagus kapaica wewidangan, anganca Bumi ring bumi Berasika, asrama ring Kentel Bumi utawi Bakas boya tios ring jagat Mina Nyalian utawi Tegal Arum, turmaning kalugraha Tereh Tirta Arum. Wenten bisaman Ida Dalem gelar wekasan Dalem Tirta Arum. Selanturnyane tereh Dalem Tirta Arum yening ngemedalang putra mijilinh Tirta Arum patut ngangge gelar Dalem Kebrahmanan minakadi :
- Satrya Dalem, ngawengku Bumi Tosing Dalem utawi Raja Diraja Utamaning utama.
- Satrya Dalem Utama , Pengabih ngewengku bumi , Patih Raja Kerta utawi Satrya Dalem.
- Satrya Dalem Maluwih , Para pengabih Bau Danda Mantri Keraton utawi Raja Kerta ( tereh mahkota perami )
Asapunika ketatwaning Dalem Tirta Arum ngemedalang Putra Pepacek bumi (Jagat) ,tereh Ida I Dewa Gede Anom/Sang Anom Bagus ngambil rabi I Dewa Ayu Mas Maketel/I Dewa Ayu Mas Kuning ngemedalang putra adiri mapesengan Ida I Dewa Anom Oka. Ida I Dewa Anom Oka ngambil rabi IDewa sane mapesengan I Dewa Mas Dalem , ngamedalang putra tigang ( 3 ) diri inggih punika :
1. Ida I Dewa Gede Anggotirta, anganca Bumi Taman Magenda Utawi Tamanbali , kalugra gelar tereh Pemecutan
2. Ida I Dewa Gede Tangkeban, anganca Bumi ring jagat Mina Nyalian utawi jagat Nyalian, kalugra gelar tereh Tangkeban
3. Ida I Dewa Gede Denbencingah ,anganca Bumi ring jagat Jarak Bang utawi Bangli, kalugra gelar tereh Denbencingah
Para putra tereh punika pada jenek ring wewidangan minakadi :
1. Tereh Tamanbali / Pemecutan
- Ida I Dewa Gede Anggotirta mijil putra
- Ida I Dewa Gede Gangga mijil putra
- Ida I Dewa Gede Ngurah Pemecutan mijil putra
- Ida I Dewa Gede Anom Garba mijil putra
- Ida I Dewa Gede Oka mijil putra
- Ida I Dewa Gede Ngurah Oka ( seda rikala puputan perang Tamanbali )
2. Tereh Mina Nyalian ( Tangkeban )
- Ida I Dewa Gede Tangkeban mijil putra
- Ida I Dewa Gede Garba Jata mijil putra
- Ida I Dewa Gede Cakra mijil putra
- Ida I Dewa Gede Raka/ Ida I Dewa Gede Bebed mijil putra
- Ida I Dewa Gede Tangkeban ( seda rikala puputan perang nyalian) mijil putra kaih ( 2 ) diri
- Ida I Dewa Gede Sudira ( seda rikala ring rana ) lan Ida I Dewa Gede Kuat .
- Ida I Dewa Gede Kuat kari alit katur ke puri Bangli oleh pengabih Ki Sedahan Kasub muang para penginte Puri Nyalian
3. Tereh Bumi Jarak Bang ( Denbecingah )
- Ida I Dewa Gede Denbencingah mijil putra
- Ida I Dewa Gede Denbencingah Putra mijil putra
- Ida I Dewa Gede Batur mijil putra
- Ida I Dewa Gede Batumadeg
Sane mangkin mewali ring kewentenan Ida I Dewa Gede Dembencingah Putra medue asrama ring Gunung Tuluk Bayuh utawi Tuluk Biyu ring soring Munduk Andong utawi Munggu. Ida I Dewa Gede Dembencingah Putra alaki rabi ring Putrin Hyang Tapa Daba sane mapesengan Ida I Dewa Ayu Naga Puspa. Ngemedalang putra Ida I Dewa Gede Batur DB. Ida I Dewa Gede Batur DB ngambil rabi Diah Ratna Maya , ngemedalang putra Ida I Dewa Gede Batumadeg DB.
Ida I Dewa Gede Batumadeg DB medue asrama ring bumi/jagat Pengawetan utawi Pengowotan, Jero puri Kawan lan Jero Puri Kanginan. Ida I Dewa Gede Batumadeg DB medue istri kekalih
a. Istri kapertama Putrin Watek Bujangga Sangkulputih Batur sane mapesengan Diah Ayu Sukaningrum mijil putri :Ida I Dewa Ayu Denbencingah, madeg ratu ring jagat Bangli. Ida ngambil rabi mijiling Tamanbali ( Putra Tamanbali ) sane mapesengan Ida I Dewa Gede Rai, , durung ngemedalang putra mahkota sampun gelisan newata, nanging Ida akeh medue selir.
b. Istri kaping kalih Putrin Ki Dukuh Talas sane mapesengan Diah Ayu
Sari mijil putra Ida I Dewa Gede Temaja Danuh
Ida I Dewa Gede Temaja Danuh medue istri kekalih :
a. Istri kapertama putrin Ki Dukuh Semalung Abang Batu Dinding
sane mapesengan Diah Ayu Bama Wisesa, ngemedalang putra Ida I
Dewa Putra Danuh . Ida I Dewa Putra Danuh ngambil rabi sane
mapesengan Diah Ayu Sari Panulisan, ngemedalang putra adiri sane
mapesengan Ida I Dewa Gede Anom Sukawati. Ida I Dewa Gede
Anom Sukawati ngambil rabi putrin Ida I Dewa Gede Ngurah Oka
Pemecutan puri Taman Magenda utawi Tamanbali sane mapesengan
Diah Ayu Ratnaning Budi.
Ida I Dewa Gede Temaja Danuh medue asrama ring jagat Pehebini
Utawi Kayubihi
Istri kaping kalih Ida I Dewa Gede Temaja Danuh inggih punika
putrin Watek Batuan Abang Batu Dinding medue putra mapesengan
I Dewa Gede Tangeb, anganca Bumi Tampaksiring lan Manik Tawang kaente ( keabih ) oleh para raka rai Putra Tamanbali.
Ne mangkin mewali ring pemadegan Ida I Dewa Gede Ngurah Oka Pemecutan ring jagat Taman Magenda utawi Tamanbali keabih olih Ida I Dewa Gede Anom Sukawati mawit sakeng putra tereh Jarak Bang utawi Bangli ( putran Ida I Dewa Putra Danuh ) , keaturan rabi putri sulung Ida I Dewa Gede Ngurah Oka Pemecutan sane mapesengan Diah Ayu Ratnaning Budi. Seantukan sampun pada lulut asih tumaning jangkep pakarman Bangli lan Tamanbali, Ida I Dewa Gede Anom Sukawati Kedarma Putra ring Tamanbali,paiketan pasemetonan Bangli- Tamanbali. Ida keaturan linggih ring wewidangan puri Tamanbali tur kaicen among-amongan wewidangan, sungkrit keris luk 11 sane mapesengan Ki Ronggo Sabrang Wangi, Gender, Tulup, Geringsing Madu.
Duk punika kerta satwam jagat Bangli- Tamanbali.
Durung asue kewentenan Ida I Dewa Gede Anom Sukawati ring jagat Tamanbali , wenten pikarsan Ida Dalem Gelgel duk punika majeng ring Raja Bangli lan Tamanbali , Ida I Dewa Gede Anom Sukawati katitah Anganca Bumi ring Alas Jerem Ketewel utawi Sukawati. Suening asue Ida Anganca Bumi wenten
malikangkang Jagat Nusa utawi Nusaning Sasak tan tinut ring pikayun Ida Dalem Bali, raris duka Ida Dalem Bali ring saparipolah wong karamaning Sasak. Bendu Ida Dalem Bali raris ngutus para Manca, Bau Danda Mantri Keprabon Gelgel, muang parajurit ngebug/ngerejek kuasaning jagat Sasak sane mewasta Ki Roeng Pandya. Seantukan keangkat pinaka serati perang Ida Dalen ngelugra Ida I Dewa Gede Anom Sukawati ngenter para jurit wadua petindih, para Manca watekin arya minakadi arya ;
- Arya Kebon Tubuh
- Arya Toh Jiwa
- Arya Berang Singa
- Arya Kuta Waringin
- Arya Kenceng
- Arya Dauh Balai Agung
- Arya Agra Manikan
- Arya Tanggkas,Muang para Progunung Bebali Watekin :
• Kayu selem
• Ki Kedangkan
• Ki Pande Batur
• Ki Dukuh
• Ki Batan
• Ki Biya
• Ki Batuan
• Ki Siman
• Ki Padang Subaddra
• Ki Gelgel
• Ki Gaduh
• Ki Kubakal
• Ki Mungkuin
• Ki Kayuan
• Ki Celagi
• Ki Bendesa ( Pengabih )
• Ki Pulasari ( Pengabih )
Seantukan sampun pada tegep serati, para wadua, lan para manca Ida Dalem, Ida
I Dewa Gede Anom Sukawati pinaka serati perang katitah antuk Ida Dalem raris Ida Raja Bangli mapaica sikep keris luk 13, sane mapesengan Ki Sekar Wangi ring Ida I Dewa Gede Anom Sukawati.
Nanging Ida I Dewa Gede Anom Sukawati urung mangkat/lunga ke Sasak seantukan wadua lan prajurit Badung muang Mengwi tan arsa ring Ida I Dewa Gede Anom Sukawati keadegang serati perang olih Ida Dalem Bali, raris karejek olih wadua badung lan Mengwi tahun saka 1696.
Seantukan jagat Sukawati kawon utawi jagat sukawati kaetang ring parejurit lan para kramaning sukawati raris Ida I Dewa Gede Anom Sukawati hijrah nyingidang raga kairing olih para Arya lan wadua sane kantun tindih lan subakti, Utarayana pemargin Ida tengahing wengi, mesanekan ring bumi ( jagat ) Dalem Petemon, kepandeg ( keaturan mesandekan ) olih parajurit Pos Dalem I Gede Pulasari. Irika raris Ida arsa wirasa pada pandya atemu wirasa raris Ida I Dewa Gede Anom Sukawati anurang-nurang lampah nyujur bumi Bangli.
Serauhe Ida ring alas Bancang kepandeg olih Arya Pinatih lan Ki Gede Bendesa Sigaran muang para rencang, irika raris Ida kesapa boga. Apan pada bakti lan asih ring pawirasan raris Ida ngelanturang memargi. Rauh ring bumi( Jagat Dehemulih ) Ida kepandeg olih Ki Dangka Kedangkan, muang I Dewa Pemayun. Raris Ida I Dewa Gede Anom Sukawati kairing mantuk ke Puri Bangli.
Duk punika Alas Jerem Ketewel utawi Sukawati sane madeg nata wantah Ida Sri Dewa Agung Dalem Anom Sri Wijaya Tanu kaabih olih para manca muang pengabih tiyosan.
Caritayang ne mangkin Ida I Dewa Gede Anom Sukawati katitah anganca bumi ring jagat Pehebini utawi Kayubihi olih kuwasaning jagat Bangli. Ida kaicen linggih lan wewidangan ring jagat Pehebini utawi Kayubihi, ring rahina Wara-pa, Wara Julungwangi sasih Jiyesta, Rah-9, tenjek 8 Titi Tang ping 13, tahun warsa saka 1709 munggah ring lepihan piagem.
Ida I Dewa Gede Anom Sukawati tale kalugraha utawi kaicen wewidangan Ida I Dewa Gede Batur duk dumun sane wenten minekadi :
- Bumi Suter ring Munduk Andong Tuluk Biyu
- Bumi Abang Batu Digding
- Bumi Pengawetan utawi Pengowotan
- Bumi Sekaan
- Bumi Pehebini utawai Kayubihi
Ida I Dewa Gede Batur taler medue pasraman ring :
- Bumi Munduk Andong Munggu
- Bumi Pengawetan, Jero Puri Kawan lan Jero Puri Kanginan
- Bumi Pehebini
Para pengabih lan keramaning progunung pada jenek ring wewidangan. Satwam Kerta jagate duk punika seantukan nenten lali ring pemargin Yadnya.
Mewali ne mangkin ring kewentenan Ida I Dewa Gede Anom Sukawati ring jagat Pehebini utawi Kayubihi merabian ring Diah Ayu Ratnaning Budi, Ida ngawetuang pertisentana mekadi ring sor :
1. I Dewa Gede Sukawati ngemedalang putra I Dewa Gede Dalem Bancang Baja Wisesa
2. I Dewa Gede Dalem Bancang Baja Wisesa ngemedalang putra I Dewa Made Wirasanta
3. I Dewa Made Wirasanta medue putra limang diri :
1). I Dewa Made Nesa
2). I Dewa Gede Sukawati
3). I Dewa Made Oka
4). I Dewa Gede Timbul
5). I Dewa Nyoman Taman
I. I Dewa Made Nesa tan wetu putra
II. I Dewa Gede Sukawati ngemedalang putra tigang diri
a) I Dewa Putu Tusan
b) I Dewa Gede Oka
c) I Dewa Made Rai
III. I Dewa Made Oka ngemedalang oka kekalih :
1. I Dewa Made Sukawati ngemedalang putra limang diri
a) I Dewa Putu Nyarikan
b) I Dewa Ketut Nyarikan
c) I Dewa Putu Tangkas
d) I Dewa Made Nyarikan
e) I Dewa Nyoman Nyarikan
2. I Dewa Nyoman Sukawati tan ngemedalang putra
IV. I Dewa Gede Timbul ngemedalang putra kalih diri
a. I Dewa Putu Timbul ngemedalang putra limang diri
a) I Dewa Made Buntilan ten ngmedalang putra
b) I Dewa Ketut Timbul
c) I Dewa Made Rai
d) I Dewa Anom Timbul
e) I Dewa Ketut Timbul tan ngedelang putra
b. I Dewa Made Timbul ngemedalang putra I Dewa Gede Timbul nanging tan metu Putra
V. I Dewa Nyoman Taman tan wetu putra
Pinaka pangelembak wewidangan putra Ida I Dewa Gede Anom Sukawati sane mapesengan I Dewa Putu Tangkas mabah alas ngewangun lan ngerajegang jagat Bangklet tahun Saka 1867.
Bumi ( jagat ) Katung, Peludu, Banua, Belanga tahun Saka 1897. Tur Ida ngewangun pasawitran pekraman medasar Swah-Tah, sastra-tah, Dresta-Tah, adat lan istiadat pekraman progunug rikalaning mayadnya, Panca Yadnya,
rikala ngusaba ring Kahyangan-kahyangan Jagat Pehebini, pada bakti lawan asih sekala niskala, kahyangan lan keramaning kawula praja mekadi ring sor :
1. Kayangan Bumi Pengelipuran
2. Kayangan Bumi Bayug Gede
3. Kayangan Bumi Katung
4. Kayangan Bumi Bangklet
5. Kayangan Bumi Pengowotan
Piagem Tereh Satrya Dalem Tirta Arum
A. Iki Recah dana Kajang Kawitan Jangkepin aksara Maluwih utawi aksara Pelawa, Aksar Suwalita, Aksara Mudri, Aksara Ongkara Madu. Jangkep pepalihing kajang kawitan, kajang utama, madya, nista, yoni jangkeping kajang siwaning siwa sesana lingga muang jangkep lingganing tirta minekadi ;
a. Tirta siwaning Lingga utawi Tirta Gumana
b. Tirta Guruning Lingga utawi Tirta Kawitan Purusa Pradana
c. Tirta mandaling Lingga utawai Tirta pemutus
d. Tirta Peirta Penembak, Tirta Pebersihan, Pengentas, tirta Dalem Prajapati, Tirta catur Purwa Kayangan
B. Iki sang Satria tan anganca bumi tapa bala wenang ngangge agem :
a. Pegayungan bale tumpang pitu bungkulan warna kekapasan sarwa warna-warni jangkep gegenderan padma ngelayang wenang juga.
b. Baga pemasmian undag tumpang telu jangkep nale lunjuk
c. Singabang, Lembu cemeng, Lembu Petak wenang
d. Munggah tumpang salu, tumpang bale selulung
e. Banusa bungkulan, pengawak taru canana, menyan, majegau
f. Ukur balung wang keteng, mas, perak, temaga, wesi, tali lilit mas, selaka, sutra kaning tali panyalin
g. Suar angenan, Suar kurung panca rengge ganjaran
C. Lambat panuntun sang atma munggah mangkat nyunia loka :
1. Agem muang bisama sang putus mawuruh ri aksara maluwih Sang Eka Jati , Dwi Jati Mabiseka ratu, pasupatining aksara metapak Ida Nabe , muang Ida Abra, wenang agemangge sarwa putih, lan Yadnya sarwa prani, mekadi yadnya meraga putusing wiku Dwijati
D. Ala ayuning cuntaka jatma , agem sang numadi :
a. Mas lan pralaya wong rare kepus odel ,lan pejah pewatekan 7 – 11 dina wenang upakara mekadi patut , upakar manusa yadnya lan pitra yandnya.
b. Wong pejah pewatekan yusa tan kaetang cuntaka 3 -7 -12 dina wenang kaupakara mekadi patut tanpa dewasa.
c. Ngeraja busana wong wado 3 ( tigang ) rahina
d. Wong gamia gamana, saterehnya tan kasupat dening kawitan , muang Siwa- Buhda , Bujangga pitung undag panumadian, anging wenang kaupakara nunas panugrahan ri pura Bale Agung , nyanggar agung, mapedudusan agung utawi nyanggar tawang.
e. Wong pejah salah pati, ulah pati, megantung, anyud, pejah selantang margi,pejah sander kilap, pejah ring pasawahan, nuek sarira, tan wenang kaupakara kadi patut, patut anugrah Ida Hyang-hyangin Bale Agung . Upakara ring Bale Agung, nyanggar tawang, lan ring catus pata caru amanca sanga , kaputus dening Ida Sang Adwi Jati. Yan tan kaupakara mekadi inucap sang jatma pejah tan wenang kaupakar pawatekan, limang warsa, dasa warsa, limalas warsa.
f. Wong pejah pewatekan yusa wenang kaupakara kadi patut,upakara pitra yadnya.
g. Wong mbas buncing wenang kaupakara mekadi bebuncingan wong upakara pawiwahan ri tengahing pawongan, anugrah Ida Hyang-hyanging Bale Agung, anging tanceb tutuan, lan kemulan sakti , ri wus upakara tutuan lan kemulan kebancut lan keanyut ring tengahingb luwah., anugrah Hyang-hyanging Pasupati .
E. Mangkane ling Hyang Kawitan muang Ida Hyang Pasupati. Ayua malupeng
pitra puja, sembah subakti ring Kawitan.
Iki Bisama Ida Hyang Pasupati , Lan Ida Sang Hyang Haji Muang Ida Hyang Subali
Pira kunang antijin nikang kala ana ta wara wabyanira Bertara Hyang Pasupati ri Sira Sang tereh Dalem Titra Arum endyata linganira
1. Putranku makabehan, wakna talinganing pangerenge , ayua lupa ambeking kaparamartan, putusing kaparemartan, putusing kapenditaan , titik kemoksan, muang aji taksaran, yen mouhkono samiya mongkono.
2. Wekasan yan ana prosentana , warahen juga pawarah Hulun mangke, nimitaniya kengetakene lingning titi gegaduhan , muang pandita parammarta, ayua lupa yan ane sentana manira entonte, kita nora nindihing lepihin agem , ye dudu sentananta , moga taya amingsor , andadi wong sudra jati.
Muang kengetakena mahay Sang kamimitan maring Bali Pulina bangsal, muang walinie kayang kawekas , mangkane ling Betara , angastungkara sira angaturaken pangalpika, liwar restining antajenanan, liwar kagenturaning saji idep ira
3. Piteket – piteket ulun ayua malupeng sembah subakti pamekas ri :
a. Ri Dalem Tirta Arum Tamanbali
b. Ri Dalem tengaling Tamanbali
c. Ri Taman Narmada Tamanbali
d. Ri dalem Siladri Tamanbali
e. Ri Pemijilan Puri bangli
f. Ri swadarma –darmaning kedarma putra ri PuriTamanbali
g. Ri Swadarma kuasa Kahyangan Jagat Bangli, Ida Hyang Kehen
h. Ri Swadarmaning Padarman Dalem Bakas
i. Ri Swad rma kuasa Tuluk Bayuh utawi Tuluk BiyuBatur muang Ulun Danu
j. Ri Ida Hyang Pengawetan utawi Pengowotan muang Ida Hyang Pehebini utawi Kayubihi
k. Ri Ida Hyang Pinarajon ( Panulisan ) muang Balingkang.
4. Wekasan yan ane sentanante pejah wenang angangge agem –agiming sang Satrya minakadi:
1. Pekoleman Bade tumpang 7 bungkulan
2. Tatakan geni,lembu cemeng, muang singa bang wenang
3. Bale gumi undag 3 wenang
4. Kajang kawitan
5. Tirta pengentas, muang prolina olehIda Sang wiku gelar bagawanta Adwi jati
5. Wekasan yan ane protisentannku weruhinh sastra maluwih wenang Eka Jati muang Dwi Jati adiksa keprabon age-ageming wiku pandita jati gelar Ida Hyang Begawan.Yan wekasan sira pejah wenang protekannya saetaeh-etehin pandita putus.
6. Ayua ima, utamaning Bisama, ujaring piteket, Jah semat wastu Tatas swastu, tan anemu bagia luire :
1) Empeg punggel, aud kelor,, aud paku
2) Susud wangsa, kapegatan amert
3) Mati tanpa berana
4) Mati atma premana tan kasupat dening Siwa, Buda,Bujangga Dewa , Widhi lan para Dewata 7 undag.
5) Kauripan kagele-gele, mati kasiksa dening Yama Bala, Dorokala, ketes rimrim ke api neraka, mekadi we maili.
7. Yan tan tuhu polahnya kanin dagingin bisama , lan ujar ala, ujar-ujar
Piteket , sengsara katemu.
Yan tuhu polahnya , anemu bagia langgeng katemu kayang kawekas
Om Sriyam Bhawantu, Purnam Bhawantu, Sukham Bhawantu Om
Kapetik oleh :
Nemonin Rahina Buda Umanis,
Punamaning sasih Jiyestha
Saka warsa 1932, sasih Kedasa ngunya
Kepitu, rah 12, Windhu Kuntara,
Pengunyan tahun Tikus mina, Tenjek 2,
Tanggal : 28 April 2012
Anak Agung Oka Alit Mangku, S.H
Puri Denpasar Saren Kangin, Bangli
Atur piuning :
Mungguing daging Piagem lan Bisama , punika wantah meangge ring para tereh Satrya Dalem Tirta Arum, tur nenten wenten paiketannyane ring warga setios tereh Satrya Dalem Tirta Arum.

???????? maksudnya????
BalasHapusSiapa yang bisa memverifikasi cerita sejarah itu?
BalasHapusSeperti yang sudah tertulis di paragraf awal bahwa kami telah menempuh berbagai usaha ke berbagai tempat dan menempuh waktu yang cukup lama untuk mengetahui mengenai sejarah dari puri kami. Tentunya kami tidak berani sembarangan menyampaikan hal sekecil apapun kami berusaha semuanya memiliki dasar yang jelas artinya sudah diverifikasi. Adapun usaha kami untuk kembali menjelaskan sesuatu yang sudah terjadi di masa lampau mungkin belum bisa begitu sempurna, kecuali ada saksi hidup dan mengetahui cerita secara keseluruhan. Pembacaan prasasti ini juga sudah dilakukan di depan beberapa tokoh lain dan dilakukan sesi tanya jawab mengenai validitasnya. Demikian usaha kami untuk mengungkapnya berdasarkan kebenaran-kebenaran yang kami dapatkan, jika trdapat kesalahan semoga Tuhan senantiasa menunjukkan jalan kebenaran bagi kita semua.
HapusBagaimana dengan Tebuana ??
BalasHapusBagaimana dengan Tebuana ??
BalasHapus